Toprak ve Su İlişkisi

TOPRAK NEDiR?

Toprak minerolojikal,kimyasal,fiziksel ve morfolojisiyle bulunduğu ana kayaya benzeyen ve farklı yoğunluktaki mineral içeriklerden oluşan doğal bir katmandır.Bu doğal katmanda yasayan karasal canlılar içinde toprak,bir yasam alanı,barınma,beslenme gibi ihtiyaçlarını karşılayan ana katmandır.

 

Toprak iklimsel olaylar ve erozyon gibi doğal oluşum süreçlerini içeren çevresel faktörler ile kayaların parçalanması ile oluşur.Toprak yasamın olusumu ve devamı için gerekli olan organik ve inorganik maddeler ile hava ve su içerir.Toprağın inorganik bölümünde toprağı oluşturan partiküllerin çapları baz alınarak toprak tipleri tanımlanmıştır.Aşağıdaki tabloda toprak tiplerini görebilirisiniz.

 

Toprak Çeşidi                                                              Toprak Partikül çapları 

Killi Toprak                                                                    0.002 mm’den küçük

Alüvyonlu Toprak                                                          0.002 – 0.05 mm arasında  

Çok İnce Kumlu Toprak                                             0.05 – 0.10 mm arasında

İnce Kumlu Toprak                                                       0.10 – 0.25 mm arasında

Orta Kalınlıkta Kumlu toprak                                       0.25 – 0.50 mm arasında

Kalın kumlu toprak                                                        0.50 – 1.00 arasında

Çok Kalın Kumlu Toprak                                             1.00 – 2.00 mm  arasında

İnce ve Kalın Çakıl                                                         2.00 mm ‘den büyük

 Kumlu toprakların partikül çapları 1 mm yada daha büyüktür ve kumlu toprak partikülleri yüzey alanları diğer toprak türlerine göre daha azdır,partiküller arası boşluklar ve kanallar ise daha fazladır.Bu kumlu toprakların su tutma kapasitesinin daha az olacağı anlamına da gelir.

Diğer bir yaygın toprak türü olan killi toprakların partikül çapları 0.002 mm olup toprak partikül yüzey alanları daha fazladır,partiküller arası boşluklar ve kanallar ise daha azdır.Bu özellikler killi toprağın daha fazla su tutmasını sağlar.

 Kumlu toprak ve killi toprak özelliklerinden bahsederken sıkça her iki toprak türünde partiküller arası boşluklar ve kanallardan sözettik.Topraktaki partiküller arası boşluklar hava ve su ile doludur ve bu doluluk oranları toprak tipine göre değişir.Yağmur ve sulama ile ıslanan toprakta su partiküller arası boşluklara ve su kanallarına doğru ilerler.Su toprak partiküllerine bir film zarı gibi yapışarak tutunur ,aynı zamanda boşluklar da su ile dolar.Su killi topraklarda rahatça süzülüp yeraltına akamaz ve suyun büyük çoğunluğu tutulur.Bu özelliğe toprağım nem yada su tutma kapasitesi yada ‘Tarla Kapasitesi’ denir.Toprak su ile doyduğunda toprak tipine göre fazla su yeraltı sularına ve yüzey akıntılarına karışır,yada toprak çamurlaşıp su birinkileri ve gölcükler oluşur.İste tarla kapasitesi yağmurdan yada sulamadan sonra süzülen,yüzey akıntıları ile giden sudan geriye kalan topraktaki su miktarını gösterir.